กรณีศึกษาเรื่อง…Copy Brand ในญี่ปุ่น
หลายคนอาจมีความเชื่อว่า “คนญี่ปุ่น” ก็อปปี้สินค้าของคนอื่นไม่เป็น เพราะญี่ปุ่นเป็นชาติที่มีทักษะ มีเทคโนโลยี มีนวัตกรรม และมีความกระตือรือร้นในการทำงาน
แต่จริงๆ แล้วญี่ปุ่นมีการก็อปสินค้าของประเทศอื่นๆ มานานมากแล้ว อาจจะตั้งแต่สมัยสงครามโลกด้วยซ้ำไป แต่การก็อปของญี่ปุ่นเป็นแบบการพัฒนาต่อยอดไปเรื่อยๆ จนมีเทคโนโลยี และเอกลักษณ์ของตัวเอง
หากถามว่าปัจจุบันนี้ ญี่ปุ่นยังมีการก็อปปี้สินค้าจากประเทศอื่นๆ อยู่หรือไม่ วันนี้ www.ThaiSMEsCenter.com จะนำเสนอเรื่องราวการก็อปปี้สินค้า เรียกได้ว่าเป็นการก็อปปี้แบรนด์มาทั้งดุ้นเลยก็ว่าได้ครับ
เรื่องราวดังกล่าวถือเป็นประเด็นร้อนของผู้เกี่ยวข้องเลยก็ว่าได้ ทั้งคนสร้างแบรนด์ และคนก็อปปี้แบรนด์ นั่นคือ “ร้านทีรามิสุก็อป” Tiramisu Hero โดยร้านนี้เดิมทีเป็นของคนสิงคโปร์ และต่อมาได้ถูกทางญี่ปุ่นก็อปปี้ไป “ทั้งแบรนด์”
ยิ่งเลวร้ายไปกว่านั้น ก็คือ มีคนสืบทราบมาว่า การก็อปปี้แบรนด์ของญี่ปุ่นครั้งนี้ สาวไส้ยาวไปจนถึงแพนเค้ก gram อีกต่างด้วย จนกระทั่งคนญี่ปุ่นบางคนถึงกับพูดว่า “เป็นธุรกิจที่น่าอาย” ของคนญี่ปุ่นไปเลย มีการดราม่ากันหนักหน่วงในอินเทอร์เน็ต
Tiramisu Hero ของแท้ แต่ขายไม่ได้ในญี่ปุ่น
เรื่องราวมีอยู่ว่า ร้านทีรามิสุจากสิงคโปร์ที่ชื่อ Tiramisu Hero มีปัญหาไม่สามารถขายของในญี่ปุ่นได้ เพราะ “ละเมิดลิขสิทธิ์” เนื่องจากในญี่ปุ่นมีร้านที่ไปจดทะเบียนชื่อ Tiramisu Hero มีโลโก้เหมือนกันกันดุ้น แถมสินค้าก็คล้ายมากอีกด้วย
ไม่ว่าจะเป็น ชื่อ โลโก้ ทีรามิสุในกระปุกแก้ว กระปุกแก้วมีคาแรคเตอร์แมว ธีมของคาแรคเตอร์แมวก็คือฮีโร่ และอื่นๆ ก็อาจจะเหมือนด้วยเช่นกัน
Tiramisu Hero จดทะเบียนก่อนในสิงคโปร์ แต่ต้องเปลี่ยนชื่อใหม่เมื่อไปญี่ปุ่น
แต่ที่น่าสนใจและเป็นที่น่าสังเกตของผู้ที่เกี่ยวข้อง ก็คือ ร้าน Tiramisu Hero ของสิงคโปร์นั้น เปิดที่ประเทศสิงคโปร์ตั้งแต่ปี ค.ศ. 2012 ในชื่อ Tiramisu Hero กระทั่งเริ่มมาขายในประเทศญี่ปุ่นแบบไม่มีร้าน เหมือนออกบูธทั่วๆ ไป ตามห้างสรรพสินค้าตั้งแต่ปี 2013 รวมทั้งมีการขายสินค้าทางช่องทางออนไลน์อีกด้วย
ส่วนร้านของทางญี่ปุ่น ได้จดทะเบียนชื่อ Tiramisu Hero ในเดือนสิงหาคม ปี ค.ศ. 2018 ถือว่าห่างไกลกันมาก แต่ร้านของสิงคโปร์กลับใช้ชื่อ Tiramisu Hero นี้ไม่ได้ จนต้องเปลี่ยนชื่อเป็น Tiramisu Star ในเดือนธันวาคม ค.ศ.2018 ที่ผ่านมา
ส่วนร้านของญี่ปุ่นที่ถูกก็อปปี้ไป ได้เปิดร้านเมื่อวันที่ 20 มกราคม 2019 ที่โอโมเตะซันโดะ ขณะที่ร้านสิงคโปร์ก็หยุดการขายในเว็บ Rakuten คล้ายๆ กับ ลาซาด้า โดยประกาศขึ้นทั้งเว็บไซต์ และ SNS ต่างๆ ชัดเจนว่า “ขายไม่ได้เพราะถูกก๊อปปี้แบรนด์”
ส่วนทางร้านญี่ปุ่นก็ตอบโต้ ประกาศในเว็บไซต์ตัวเองว่า “ทางเราไม่เกี่ยวข้องกับร้านทีรามิสุร้านอื่น” และ “กรุณาอย่าจำสับสนกัน” เมื่อประกาสออกมาแบบนี้ ทำให้คนญี่ปุ่นด้วยกันมีดราม่ากันหนักขึ้น ทั้งถามว่า “จงใจ” หรือ “บังเอิญ”
แต่ล่าสุดทางร้านญี่ปุ่น ก็ประกาศออกมาว่า “จะอนุญาตให้ทางร้านสิงคโปร์ใช้ชื่อได้” เมื่อประกาศออกมาแบบนี้ คนก็ยิ่งแสดงความคิดเห็นว่า ร้านของแท้จากสิงคโปร์ ต้องกลายเป็นร้านก็อปเหรอ มีการพูดจากันใหญ่โตมาก
จาก Tiramisu Hero ก็อปลากยาวถึงร้าน gram
จนกระทั่งมีคนไปขุดเรื่องราวต่อ จนพบว่าร้านทีรามิสุของญี่ปุ่นนั้น ทำโดยเครือร้านแพนเค้กชื่อดัง gram นั่นเอง และก็มีคนไปขุดคุ้ยต่อ แล้วเจอว่า gram ในปัจจุบัน ก็น่าจะเป็น “ร้านก็อป” เช่นกัน จนทำให้ร้านต้นตำรับต้องปิดตัวไปก่อนหน้านี้
ก่อนหน้านี้ มีคนเห็นร้านแพนเค้กที่ชื่อ gram ที่โอซาก้า มีโลโก้เหมือนร้าน gram ตอนนี้ แต่สุดท้ายร้านนี้กลับต้องต้องเปลี่ยนชื่อเป็น bran cafe แล้ว gram ปัจจุบันก็เลยได้ชื่อเสียงทั้งหมดที่ bran cafe สั่งสมมาจนรุ่งเรือง ในขณะที่ bran cafe ต้องปิดตัวไปในปี 2015 หลายคนถึงบอกว่า สาขาของ gram ต่างๆ จะเห็นเปิดตามร้าน gram เดิม เพื่อจงใจทำให้ลูกค้าเข้าใจผิด
เรื่องราวยังไม่จบแค่นี้ มีคนไปเช็คอีกว่า gram มีเป้าหมายอะไร จึงไปพบว่า gram ยังพยายามจดเครื่องหมายการค้า (อยู่ระหว่างขออนุญาต) เช่น แพนเค้ก Kiseki no Pancake ที่เป็นเมนูชื่อดังของร้าน FLIPPER’S และมีชื่ออื่นอีกด้วย
ธุรกิจอยากไปต่างประเทศ ต้องจดเครื่องหมายการค้าทั้งในและต่างประเทศ
เรื่องราวดังกล่าว ไทยแฟรนไชส์เซ็นเตอร์มองว่า ผู้บริหารหรือผู้ประกอบการร้านที่เป็นของญี่ปุ่น ที่หลากคนมองว่าก็อปของคนมา รู้ว่าเจ้าของร้านที่สิงคโปร์ยังไม่ได้จดทะเบียนเครื่องหมายการค้า Tiramisu Hero ในญี่ปุ่น จึงชิงตัดหน้าจดทะเบียนก่อนร้านสิงคโปร์ เพราะรู้ดีว่าต่างชาติจะใช้เวลาในจดทะเบียนเครื่องหมายการค้าในญี่ปุ่นนาน
อีกทั้งร้านญี่ปุ่นอาจมีแนวคิดที่ว่า แม้ว่าจะ “ก็อปปี้” สินค้า หรือแบรนด์ของคนอื่น แต่จะนำมาพัฒนาต่อไปเรื่อยๆ จนมีเทคโนโลยี และเอกลักษณ์เป็นของตัวเองในที่สุด แม้แต่ไทยเองก็ก็อปี้คนอื่นมานานแล้ว แต่ยังไม่สามารถพัฒนาต่อยอดให้เป็นเอกลักษณ์ของตัวเองได้เลย มีแต่จะถูกต่างชาติก็อปปี้เอาสินค้าและบริการของไทย ไปเป็นของตัวเอง
เรื่องนี้สอนให้รู้ว่า…ถ้าใครคิดจะสร้างธุรกิจให้มีชื่อเสียงโด่งดัง อย่างแรกไม่ต้องคิดมาก ก็คือ รีบไปจดทะเบียนเครื่องหมายการค้าก่อนเลย ถ้าจะออกไปต่างประเทศก็ต้องจดทะเบียนเครื่องหมายการค้าในประเทศนั้นๆ ที่จะออกไปเปิดตลาดด้วย ไม่เช่นนั้นอาจเป็นเหมือน… Tiramisu Hero ของสิงคโปร์
คุณผู้อ่านสามารถติดตามข่าวสาร ทุกความเคลื่อนไหวธุรกิจแฟรนไชส์และ SMEs รวดเร็ว รอบด้าน
ติดตามได้ที่ Add LINE id: @thaifranchise
อ่านบทความอื่นๆ จากไทยแฟรนไชส์เซ็นเตอร์ goo.gl/zhR9sn
เลือกซื้อแฟรนไชส์ไทยขายดี แบรนด์อื่นๆ เปิดร้าน goo.gl/VhAUyR
อ้างอิงข้อมูล
goo.gl/a5A253
www.facebook.com/TheTiramisuHero
pantip.com/topic/36226054
