ร้านอาหารเจ๊ง? เจาะลึก P&L ทำไม…กำไรถึงกลายเป็นศูนย์

ธุรกิจร้านอาหารแม้สินค้ามีความต้องการต่อเนื่อง แต่ความเสี่ยงก็มีมากเช่นกัน ไม่ใช่ทุกคนทุกร้านที่เปิดแล้วจะขายดี หลายปัจจัยมีผลมากทั้งเรื่องเศรษฐกิจขาลง คู่แข่งเพิ่มขึ้น พฤติกรรมผู้บริโภคที่เปลี่ยนไป และปัญหาหนักสุดคือเรื่องต้นทุนที่เพิ่มสวนทางกับยอดขาย ไม่ว่าจะค่าแรง ค่าเช่า วัตถุดิบ เป็นต้น

แต่ในอีกมุมหนึ่งคนทำร้านอาหารเองอาจยังไม่ได้วางระบบในร้านให้แข็งแรงมากพอ บางร้านซื้อมาขายไปมียอดขายเข้ามาแล้วก็จ่ายออกไปด้วยค่าใช้จ่ายต่างๆ ซึ่งการทำร้านอาหารแบบนี้เพิ่มความเสี่ยงที่จะเจ๊งได้มากขึ้น ซึ่งเรื่องของ P&L (Profit and Loss Statement) เป็นสิ่งสำคัญที่คนทำร้านอาหารจำเป็นต้องสนใจมากๆ

คำว่า Profit and Loss Statement คืองบกำไรขาดทุนที่เป็นตัววัดผลในการทำธุรกิจในแต่ละเดือน ว่ายอดขายที่หามาได้ หลังจากหักค่าใช้จ่ายต่าง ๆ เหลือกำไรแค่ไหน ซึ่งก็สัมพันธ์กันไปถึงเรื่องค่าเช่าและระยะเวลาในการเช่า รวมถึงโอกาสคืนทุนของแต่ละร้านเองด้วย ทั้งนี้การทำ ทำ P&L ต้องบันทึกข้อมูลสำคัญ ได้แก่

1. ยอดขาย ซึ่งเป็นรายได้จากทุกช่องทางไม่ว่าจะหน้าร้านหรือว่าเดลิเวอรี่
2. ต้นทุนอาหาร ปกติแล้ว ค่าใช้จ่ายในส่วนนี้จะอยู่ที่ประมาณ 30-35%
3. ต้นทุนค่าแรง ประกอบด้วยหลายค่าทั้งพนักงานประจำ ชั่วคราว ค่าล่วงเวลา สวัสดิการต่างๆ ประมาณ 15-20%
4. ต้นทุนค่าใช้จ่ายการบริหาร
   
   • ต้นทุนคงที่ (Fixed Cost) เช่น ค่าไฟฟ้า+ค่าน้ำ+ค่าแก๊ส+ค่าวัสดุสิ้นเปลืองต่าง ๆ+ค่าการตลาด+ค่าเดินทาง+อื่น ๆ ประมาณ 5-10%
   • ต้นทุนแปรผัน (Variable Cost) เช่น ค่าทำบัญชี+ค่าภาษีต่าง ๆ และอื่น ๆ ประมาณ 5% หรืออาจจะไม่มีสำหรับร้านอาหารขนาดเล็ก
5. ต้นทุนค่าเช่าพื้นที่ ค่าใช้จ่ายในส่วนนี้จะอยู่ที่ประมาณ 10-15%
6. กำไร/ขาดทุนสุทธิ โดยปกติแล้ว ควรมีกำไรอยู่ที่ 10% ขึ้นไป

การได้บันทึกข้อมูลรายรับและรายจ่ายอย่างละเอียดจะทำให้เรามองเห็นเส้นทางการเงินว่าเข้าเท่าไหร่ ใช้จ่ายออกไปทางไหนจะได้วางแผนในการแก้ไขได้อย่างเหมาะสม ในทางกลับกันหากไม่มีการบันทึกงบกำไรขาดทุนไว้ถึงสิ้นเดือนก็จะไม่รู้เลยว่าค่าใช้จ่ายส่วนใดที่สูงเกินมาตรฐานทำให้แก้ปัญหาได้ไม่ถูกจุด อุดรูรั่วไม่ได้ผล

ยกตัวอย่างบางร้านทำธุรกิจมา 1 ปี (12 เดือน) มีกำไรเฉลี่ยเดือนละ 50,000 บาท กำไรสะสม 600,000 บาท ถ้าดูจากตัวเลขก็น่าปลื้มใจมาก แต่ถ้าไปดูการวิเคราะห์ด้วย P&L กำไรส่วนนี้ยังไม่ใช่กำไรแท้จริง เพราะร้านมีสัญญาเช่า 36 เดือน รวมกับเงินลงทุนในตอนเปิดร้านครั้งแรกกว่า 2 ล้านบาท

หมายความว่าถ้ายังพอใจกับกำไรแบบเดิมๆ ไปจนถึงหมดสัญญามีกำไรสะสม 1.8 ล้านบาท กำไรสุทธิจะขาดทุนอยู่ที่ 200,000 บาท ก็เป็นเรื่องที่ร้านแห่งนี้จะต้องหาวิธีการเพิ่มยอดขายให้มากขึ้น หรือใช้วิธีการควบคุมต้นทุนให้มีประสิทธิภาพ ลดรายจ่าย เพิ่มรายได้ เพื่อให้ได้ตัวเลขที่เป็นกำไรจริงๆ ไม่ใช่แค่กำไรที่มีแค่ตัวเลขหลอกตา

ความสำคัญของ P&L นอกจากจะทำให้ทราบผลการดำเนินงานในช่วงระยะเวลาหนึ่งของธุรกิจ รู้รายละเอียดเกี่ยวกับรายได้และค่าใช้จ่ายที่เกิดขึ้น ซึ่งกำไรขาดทุนที่เกิดขึ้นแต่ละงวด ทำให้มีการเปลี่ยนแปลงของกำไรสะสม

ตัวเลขเหล่านี้มีผลอย่างมากในการวิเคราะห์แผนการตลาด เพื่อสร้างแผนธุรกิจที่มีประสิทธิภาพ มีผลไปถึงเรื่องของการเพิ่มขึ้นของสาขาในอนาคตได้ด้วย

ดังนั้น P&L จึงนับเป็นหัวใจหลักของการทำธุรกิจร้านอาหาร อาจไม่ใช่วิธีการทำให้ร้านขายดี แต่เป็นวิธีการที่ทำให้เรารู้ว่าร้านอาหารควรจะวางแผนต่อไปอย่างไรเพื่อให้อยู่รอด 

ผู้อ่านสามารถติดตามข่าวสาร ทุกความเคลื่อนไหวธุรกิจ แฟรนไชส์ และ SMEs รวดเร็ว รอบด้าน
ติดตามได้ที่ Add LINE id: @thaifranchise

• อยากสร้างแฟรนไชส์ > https://bit.ly/3Ive14C
• อยากทำเป็นแฟรนไชส์ > https://bit.ly/3IrrH0k
• รู้เรื่องกฎหมาย สัญญาแฟรนไชส์ > https://bit.ly/3Iu5WNu
• รวมความรู้แฟรนไชส์ > https://bit.ly/3Pe0m5s

อ้างอิงจาก คลิกที่นี่

---

8 ขั้นตอน การพัฒนาระบบแฟรนไชส์

1. การวางแผนธุรกิจ ก่อนทำแฟรนไชส์

• กำหนดรูปแบบธุรกิจ (Business Model) ให้มีความชัดเจน โดนใจลูกค้า
• ชื่อกิจการ (Brand)
• การสร้างผลการดำเนินธุรกิจที่ดี ได้ผลกำไร มีความมั่นคง (Good ROI)
• การสร้างแบรนด์ ตราสินค้า ให้แข็งแกร่ง เป็นที่รู้จักผู้บริโภค
• การพัฒนาสินค้าบริการ ให้มีคุณภาพมาตรฐาน และระบบการจัดการที่เป็นมาตรฐาน
• การพัฒนาระบบบริการจัดการ จัดส่งสินค้า วัตถุดิบ
• วางโครงสร้างองค์กรใหม่ รวมถึงการพัฒนาบุคลากร ทีมงาน สนับสนุนระบบแฟรนไชส์
• การวางแผน และกำหนดเป้าหมายการขยายธุรกิจ การขยายสาขา ทั้งในและต่างประเทศ
• การกำหนดกลุ่มลูกค้าเป้าหมายของธุรกิจ ทำเลที่ตั้ง และรูปแบบของร้านค้า
• การเลือกใช้สื่อต่างๆ ช่องทางต่างๆ ในการจัดกิจกรรม เพื่อสร้างแบรนด์แฟรนไชส์

2. การรวบรวมข้อมูลธุรกิจ

• ระบบการปฏิบัติงาน วิธีการบริหารจัดการธุรกิจที่ประสบความสำเร็จ
• ระบบการเงิน การบัญชี
• งบประมาณในการลงทุนธุรกิจ การขยายสาขา
• รูปแบบของร้านค้า รูปแบบของตราสินค้า ที่เป็นเอกลักษณ์
• ระบบการสต็อกสินค้า จัดส่งสินค้า วัตถุดิบ
• แผนงานการตลาด การส่งเสริมการขายต่างๆ
• กระบวนการพัฒนาบุคลากร ทีมงานด้านต่างๆ

3. การวิเคราะห์ธุรกิจแฟรนไชส์

• ธุรกิจเปิดมานานหลายปี จำนวนไม่น้อยกว่า 1สาขา
• แบรนด์มีชื่อเสียงได้รับความนิยม เป็นที่รู้จักของผู้บริโภคในวงกว้าง
• สินค้าและบริการ มีคุณภาพมาตรฐาน เป็นที่ต้องการของตลาด
• เป็นธุรกิจที่มีความมั่นคง ให้ผลตอบแทนสม่ำเสมอ มีผลกำไร ต่อเนื่อง เป็นที่น่าพอใจ
• มีระบบการทำงาน การปฏิบัติงาน แผนการทำงานที่ชัดเจน สามารถถ่ายทอดให้คนอื่นได้
• มีระบบการพัฒนาบุคลากร และสร้างทีมงานที่แข็งแกร่ง เป็นมาตรฐาน
• ประสบความสำเร็จทางด้านการตลาด การสร้างแบรนด์ การส่งเสริมการขายต่างๆ
• แผนกลยุทธ์การขยายสาขา และเติบโตต่อเนื่อง เป็นรายเดือน หรือ รายปี

4. การวางโครงสร้างของระบบแฟรนไชส์

• กลยุทธ์การสร้างแบรนด์ให้แข็งแกร่ง เป็นที่รู้จักของผู้บริโภค
• การสร้างองค์ความรู้ ระบบปฏิบัติงานต่างๆ ที่พร้อมถ่ายทอดให้ผู้ซื้อแฟรนไชส์
• วางระบบการปฏิบัติงานของแต่ละขั้นตอนธุรกิจ ที่สามารถนำไปปฏิบัติได้ง่าย
• สร้างคู่มือการทำงานแต่ละฝ่าย แต่ละแผนกให้ชัดเจน รวมถึงขั้นตอนการอบรม ระบบตรวจสอบ เพื่อสร้างมาตรฐานธุรกิจแฟรนไชส์
• สร้างระบบการสนับสนุนแฟรนไชส์ซี หรือผู้ซื้อแฟรนไชส์
• การกำหนดเงื่อนไขในด้านต่างๆ ในการขยายสาขาแฟรนไชส์ ให้เป็นที่ยอมรับของลูกค้า (ค่าธรรมเนียม ค่าสิทธิ์ รูปแบบร้าน ทำเล การให้สิทธิต่างๆ แก่ผู้ซื้อแฟรนไชส์)
• มีโครงสร้างทีมงานที่เหมาะสม พร้อมที่จะเป็นพี่เลี้ยงแก่ผู้ซื้อแฟรนไชส์ช่วงเริ่มต้นได้
• เงื่อนไขการเปิดสาขาในด้านต่างๆ

5. การวางแผนกลยุทธ์ธุรกิจแฟรนไชส์

• แผนการขยายแฟรนไชส์
• ระบบการเงิน
• ค่าธรรมเนียมต่างๆ
• ข้อเสนอแฟรนไชส์ซี
• การจดทะเบียนแฟรนไชส์
• เรื่องกฎหมาย อายุสัญญาแฟรนไชส์
• ระบบปฏิบัติงาน รูปแบบการให้สิทธิ
• การตลาด การโฆษณาประชาสัมพันธ์
• แพ็คเกจต่างๆ ระบบการสนับสนุนแฟรนไชส์ซีอย่างต่อเนื่อง
• การจัดทำคู่มือแฟรนไชส์ หรือโปรแกรมแฟรนไชส์
• การจัดทำสัญญาแฟรนไชส์ รวมถึงเครื่องหมายการค้า

6. การวางแผนเพื่อขยายสาขาธุรกิจแฟรนไชส์

• แผนการขยายสาขาของบริษัท หรือ ร้านสาขาต้นแบบ เจ้าของแฟรนไชส์จะบริหารจัดการเองทุกอย่าง เพื่อสร้างความโดดเด่น สร้างความเด่นชัดให้แก่นักลงทุน ได้เห็นภาพของร้านที่ชัดเจนมากขึ้น ซึ่งจะนำไปสู่การลงทุนเปิดสาขาแฟรนไชส์ในภายหลัง
• แผนการทดสอบขยายสาขาแฟนไชส์ คือ เมื่อสาขาแรกมีความแข็งแกร่ง มั่นคง มีผลกำไรต่อเนื่อง เป็นที่ยอมรับของลูกค้าในพื้นที่นั้นๆ แล้ว ก็ทดลองขยายสาขาเพิ่มอีก เพื่อทดสอบสาขาที่ 2 เป็นอย่างไร โดยนำเอาระบบการปฏิบัติงานทุกอย่างของร้านสาขาแรกมาปฏิบัติ ถ้าประสบความสำเร็จ ก็ค่อยขยายสาขาตัวเองเพิ่มอีก 2-3 สาขา ถ้าประสบความสำเร็จเหมือนสาขาแรก ก็ค่อยคิดขายแฟรนไชส์ให้กับคนอื่น

7. กระบวนการพัฒนาและปรับปรุงระบบแฟรนไชส์

• รวบรวมปัญหาต่างๆ ที่เกิดขึ้น (ระบบการบริหารจัดการในร้าน ขั้นตอนการปฏิบัติงาน)วิเคราะห์ระบบการเงิน การลงทุน ในแต่ละสาขาที่เปิดทดลอง
• พิจารณาปรับปรุงระบบงาน ระบบการทำงานต่างๆ ให้เหมาะสม
• ระบบการพัฒนาทีมงานรองรับการขยายงาน ขยายสาขา
• การวางแผนงานขยายสาขาแฟรนไชส์
• เก็บข้อมูลรายละเอียดต่างๆ กลุ่มลูกค้า ผลประกอบการ การดำเนินงาน ของสาขาแรก หรือสาขาต้นแบบ เพื่อนำมาปรับปรุงและพัฒนาให้มีความสมบูรณ์มากที่สุด ก่อนเปิดสาขาที่ 2 ที่ 3 ที่ 4 และขายแฟรนไชส์
• จัดวางงบประมาณ ค่าธรรมเนียมต่างๆ ในการขยายธุรกิจแฟรนไชส์

8. แผนการตลาดของธุรกิจแฟรนไชส์

• การจัดทำคู่มือต่างๆ เพื่อแนะนำธุรกิจแฟรนไชส์
• กระบวนการขายแฟรนไชส์ การคัดเลือกผู้ซื้อแฟรนไชส์
• กระบวนการติดตามลูกค้าเป้าหมาย
• การนำเสนอธุรกิจแฟรนไชส์ในงานแสดงธุรกิจแฟรนไชส์ ทั้งในประเทศและต่างประเทศ
• การจัดงาน สัมมนาการขายธุรกิจ แฟรนไชส์
• การเปิดเยี่ยมชมธุรกิจ ร้านต้นแบบแฟรนไชส์
• กระบวนการคัดเลือกแฟรนไชส์ซีที่เหมาะสม ตามหลักมาตรฐานแฟรนไชส์สากล
• กระบวนการถ่ายทอดความรู้ การอบรม และให้คำปรึกษาแก่แฟรนไชส์ซี

สำหรับคนที่อยากเอาตัวรอดในภาวะเศรษฐกิจแบบนี้ แนะนำเข้ารับคำปรึกษาผ่านหน่วยงาน ที่น่าเชื่อถือ เช่น

ไทยแฟรนไชส์ คอนซัลแทนซี่ (ThaiFranchise Consultancy)เป็นหน่วยงานภายใต้กำกับของไทยแฟรนไชส์เซ็นเตอร์ ยินดีให้คำปรึกษาในทุกกระบวนการสร้างระบบแฟรนไชส์ ทางบริษัทฯ มีอาจารย์และทีมงานที่พร้อมให้บริการ คอยให้คำแนะนำ และร่วมค้นหาคำตอบจากประสบการณ์บนเส้นทางของธุรกิจแฟรนไชส์ไทย มายาวนานกว่า 14 ปี

ลักษณะงาน

• เน้นการทำงานร่วมกับทีมงานของบริษัท
• ให้แนวทางในการทำงานในทุกๆ ด้าน
• มอบหมายงานและติดตามงาน
• อื่นๆ ทุกด้านที่เกี่ยวข้องในการดำเนินธุรกิจ

1. วิเคราะห์ธุรกิจปัจจุบันเบื้องต้น หัวข้อดังนี้

• ลักษณะธุรกิจในปัจจุบัน
• ผลการดำเนินงานของธุรกิจ
• การปฏิบัติงาน
• เป้าหมายในอนาคต

2. กลยุทธ์ในการสร้างธุรกิจ

• การสร้างแนวคิดธุรกิจ (Business Concept)
• การกำหนดเป้าหมาย (Business Objective)
• การจำลองงบกำไร-ขาดทุน (Profit-Loss)
• การพัฒนาในด้านต่างๆ (Development Plan)

3. การวางแผนการปฏิบัติงาน (Operation Plan)

• การวางแผนการปฏิบัติงานของแต่ละหน่วยงาน
• สร้างคู่มือการทำงานแต่ละฝ่าย
• กำหนดเงื่อนไขในด้านต่างๆ เช่น ค่าธรรมเนียม ค่าสิทธิ์ รูปแบบร้าน ทำเล การให้สิทธิต่างๆ แก่ผู้ซื้อแฟรนไชส์
• มีโครงสร้างทีมงานที่เหมาะสม

4. กลยุทธ์ในการขยายธุรกิจ

• แผนการขยายสาขาของบริษัท หรือ ร้านสาขาต้นแบบ
• แผนการทดสอบขยายสาขาแฟรนไชส์

5. ขั้นตอนการพัฒนาระบบแฟรนไชส์

• รวบรวมปัญหาต่างๆ ที่เกิดขึ้น
• ดูผลประกอบการ การดำเนินของร้านแฟรนไชส์จำลอง หรือร้านต้นแบบ
• ปรับปรุงแก้ไข
• พัฒนาธุรกิจแฟรนไชส์ อย่างไม่หยุดยั้ง

การปฎิบัติงาน

1. สัปดาห์ละ 1 คาบเวลา (ประมาณ 3-4 ชม.)
2. ติดต่อปรึกษางานได้ตลอดเวลา

เงื่อนไขอื่นๆ

• การ Consult ไม่รับกลุ่มเดียวกัน ในช่วงเวลาเดียวกันและรับไม่เกิน 5 แบรนด์

อนึ่ง รายละเอียดและขั้นตอนการเข้าร่วมโครงการรับคำปรึกษา อาจมีนอกเหนือจากแผนงานดังกล่าวข้างต้น ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับแบบแผนโครงสร้างของธุรกิจเดิม และเป้าหมายที่กำหนดไว้ 

สอบถามเพิ่มเติม โทร.02-1019187
ฝ่ายที่ปรึกษาโครงการ (ThaiFranchise Consultancy)