ไขข้อสงสัย สายไฟฟ้าแรงสูง อันตรายจริงไหม

ระบบไฟฟ้าแรงสูงเป็นส่วนสำคัญของโครงสร้างพื้นฐานด้านพลังงานที่เราใช้ในชีวิตประจำวัน แต่หลายคนอาจไม่ทราบว่า สายไฟฟ้าแรงสูงมีอันตรายมากน้อยเพียงใด หากคุณกำลังวางแผนติดตั้งหรือทำงานใกล้กับสายไฟฟ้าแรงสูง บทความนี้จะพาคุณไปทำความรู้จักกับอันตรายของสายไฟฟ้าแรงสูงและวิธีป้องกันเพื่อความปลอดภัย

สายไฟฟ้าแรงสูงคืออะไร

สายไฟฟ้าแรงสูงเป็นตัวนำไฟฟ้าที่ออกแบบมาเพื่อส่งกระแสไฟฟ้าที่มีแรงดันสูงตั้งแต่ 1,000 โวลต์ขึ้นไป โดยทั่วไปแล้ว จะถูกใช้ในการส่งกระแสไฟฟ้าจากแหล่งผลิตไปยังสถานีย่อยหรือหม้อแปลงไฟฟ้า ก่อนที่จะลดแรงดันลงเพื่อจ่ายไฟให้กับบ้านเรือนและอาคารต่าง ๆ

สายไฟฟ้าแรงสูงมักมีขนาดใหญ่ มีฉนวนหุ้มหนาพิเศษ และติดตั้งบนเสาไฟฟ้าสูงเพื่อป้องกันอันตรายจากการสัมผัสโดยตรง การทำงานกับสายไฟประเภทนี้จึงต้องใช้ความระมัดระวังและความรู้ความเข้าใจเป็นพิเศษ

อันตรายจากสายไฟฟ้าแรงสูงที่ควรรู้

อันตรายจากสายไฟฟ้าแรงสูงเป็นสิ่งที่ทุกคนควรตระหนักถึง โดยเฉพาะช่างไฟฟ้าและผู้ที่ต้องทำงานใกล้ชิดกับระบบไฟฟ้า ความเข้าใจถึงอันตรายเหล่านี้จะช่วยลดความเสี่ยงและป้องกันอุบัติเหตุที่อาจเกิดขึ้นได้

ไฟดูดและไฟช็อตจากกระแสไฟแรงสูง

อันตรายที่ร้ายแรงที่สุดจากสายไฟฟ้าแรงสูง คือการเกิดไฟดูดหรือไฟช็อต ซึ่งอาจเป็นอันตรายถึงชีวิตได้ทันที เนื่องจากกระแสไฟที่มีแรงดันสูงสามารถเดินทางผ่านร่างกายมนุษย์ได้อย่างรวดเร็วและทำลายอวัยวะภายใน โดยเฉพาะระบบประสาทและหัวใจ ที่น่ากลัวคือ กระแสไฟฟ้าแรงสูงไม่จำเป็นต้องสัมผัสโดยตรงกับร่างกาย แต่สามารถกระโดดข้ามอากาศในระยะหนึ่งได้ ดังนั้น แม้เพียงแค่เข้าใกล้สายไฟฟ้าแรงสูงในระยะที่ไม่ปลอดภัย ก็อาจเกิดอันตรายได้แล้ว

ความเสี่ยงจากการติดตั้งผิดวิธี

การติดตั้งระบบสายไฟฟ้าแรงสูงที่ไม่ถูกต้องตามมาตรฐานเป็นอีกหนึ่งความเสี่ยงที่สำคัญ เช่น การใช้วัสดุที่ไม่ได้คุณภาพ การเดินสายไฟที่ไม่เป็นไปตามหลักวิศวกรรม หรือการขาดการบำรุงรักษาที่ดี อาจนำไปสู่อุบัติเหตุร้ายแรงได้ เช่น การเกิดไฟไหม้ การระเบิด หรือการลัดวงจร ซึ่งก่อให้เกิดความเสียหายต่อทรัพย์สินและอาจคร่าชีวิตผู้คนได้ การติดตั้งที่ถูกต้องและได้มาตรฐานจึงเป็นสิ่งที่ไม่ควรประหยัดหรือลดทอนความสำคัญ

วิธีป้องกันอันตรายจากสายไฟแรงสูง

เมื่อทราบถึงอันตรายของสายไฟฟ้าแรงสูงแล้ว เรามาดูวิธีป้องกันและลดความเสี่ยงที่อาจเกิดขึ้นกันดีกว่า เพื่อให้คุณสามารถทำงานกับระบบไฟฟ้าแรงสูงได้อย่างปลอดภัย

การเว้นระยะปลอดภัยจากสายไฟแรงสูง

เมื่อต้องทำงานใกล้แนวสายไฟฟ้าแรงสูงควรรักษาระยะห่างอย่างน้อย 3-4 เมตร ขึ้นอยู่กับแรงดันไฟฟ้า ดังนี้

• สายไฟฟ้าระดับแรงดัน 12,000-24,000 V ต้องห่างอย่างน้อย 3.1 เมตร
• สายไฟฟ้าระดับแรงดัน 69,000-230,000 V ต้องห่างอย่างน้อย 4 เมตร

อย่างไรก็ตาม ระยะห่างที่ปลอดภัยอาจเพิ่มขึ้นในสภาพอากาศที่ชื้นหรือมีฝนตก เนื่องจากน้ำเป็นตัวนำไฟฟ้าที่ดี ถ้าสายไฟฟ้าขาด พาดห้อยลงมาจากเสา อาจเกิดไฟฟ้าดูดและเป็นอันตรายถึงขั้นเสียชีวิตได้ นอกจากนี้ ควรระมัดระวังเป็นพิเศษเมื่อต้องยกวัสดุที่เป็นโลหะ เช่น บันได หรือเสาโลหะใกล้กับสายไฟฟ้าแรงสูง เพราะอาจเกิดการอาร์คของกระแสไฟฟ้าได้

การติดตั้งโดยช่างไฟฟ้าที่มีใบอนุญาต

การติดตั้งหรือซ่อมแซมระบบไฟฟ้าแรงสูงควรดำเนินการโดยช่างไฟฟ้าที่มีใบอนุญาตและผ่านการอบรมด้านความปลอดภัยเท่านั้น ช่างเหล่านี้จะมีความรู้ ทักษะ และอุปกรณ์ที่จำเป็นในการทำงานกับสายไฟฟ้าแรงสูงอย่างปลอดภัย ควรตรวจสอบคุณสมบัติและประสบการณ์ของช่างไฟฟ้าก่อนว่าจ้าง และควรขอดูใบอนุญาตที่ยังไม่หมดอายุ

การเลือกใช้วัสดุที่ได้มาตรฐาน

การเลือกใช้วัสดุและอุปกรณ์ที่ได้มาตรฐานสำหรับระบบไฟฟ้าแรงสูงเป็นสิ่งสำคัญอย่างยิ่ง ไม่ว่าจะเป็น สายไฟ ลูกถ้วย ฉนวน และอุปกรณ์อื่น ๆ ควรได้รับการรับรองจากหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง เช่น มอก. (มาตรฐานผลิตภัณฑ์อุตสาหกรรม) หรือมาตรฐานสากลอื่น ๆ วัสดุที่มีคุณภาพต่ำอาจเสื่อมสภาพเร็วกว่าปกติ ทำให้ฉนวนแตกร้าว หรือไม่สามารถทนต่อแรงดันไฟฟ้าสูงได้ การลงทุนในวัสดุคุณภาพดีตั้งแต่เริ่มต้นจะช่วยประหยัดค่าใช้จ่ายในการซ่อมแซมและลดความเสี่ยงจากอุบัติเหตุในอนาคต

สรุปบทความ

สายไฟฟ้าแรงสูง มีความสำคัญต่อการส่งจ่ายพลังงานไฟฟ้า แต่ก็มาพร้อมกับอันตรายที่ร้ายแรงหากใช้งานหรือเข้าใกล้อย่างไม่ระมัดระวัง การเรียนรู้ถึงอันตรายต่าง ๆ และปฏิบัติตามวิธีป้องกันอย่างเคร่งครัด จะช่วยให้เราสามารถใช้ชีวิตอยู่ร่วมกับระบบไฟฟ้าแรงสูงได้อย่างปลอดภัย