กลยุทธ์การ ออกแบบร้านค้าปลีก (Retail Design) เพื่อสร้างแบรนด์ และยอดขาย

ทุกวันนี้ ในบ้านเรานั้น เราจะเห็นห้างร้านเกิดขึ้นมากมาย และเป็นที่นิยมของคนไทยเสียด้วย การเปิดร้านค้าในห้างสรรพสินค้านั้น จำเป้นอย่างยิ่งที่จะต้องให้ความสำคัญกับเรื่อง  BRAND เป็นอย่างมาก

เพราะในห้างสรรพสินค้านั้น มีร้านค้าอยู่หลากหลาย และ มีระดับสินค้าและบริการที่ต้องเป็นมาตรฐาน  เราเห็นร้านค้าเหล่านี้อยู่ทุกเมื่อเชื่อวัน ร้านค้าเหล่านี้ เราอาจจะเรียกคร่าวๆได้ว่า   RETAIL  SHOP ซึ่งที่เราๆท่านๆเห็นกันอยู่นั้น ทราบหรือไม่ครับ ว่ามีกระบวนการก่อนการเกิดขึ้นอย่างไร

เนื่องจากทางผมเองได้เปิดบริษัท ที่รับออกแบบร้านค้าสำหรับแบรนด์โดยเฉพาะ ชื่อ บริษัท  ES Design  ปัจจุบันเราได้ให้บริการในการออกแบบร้านค้าอยู่ หลากหลายแบรนด์  วันนี้จึงจะมาขอพูดคุยในประเด็นเรื่องของงานออกแบบร้านค้าครับ หรือเราเรียกว่า Retail Design ครับ

เรื่อง Retail Design บ้านเราถือว่าอยู่ในวงที่ค่อนข้างจำกัด  คนที่ทำงานด้านนี้โดยเฉพาะมีไม่เยอะ ประกอบกับการเรียนการสอนโดยตรงในเมืองไทยยังไม่มี จึงค่อนข้างทำงานกันในวงจำกัด เพราะ ต้องอาศัยความเข้าใจในเรื่องแบรนด์  เรื่องเทคนิคการก่อสร้าง  และ การบริหารงานในร้าน ไปด้วยกันทั้งหมดครับ

ก่อนอื่น เมื่อได้รับโจทย์จากลูกค้า สิ่งแรกที่ผมคุยกับลูกค้า ก็คือเรื่องแบรนด์ครับ สิ่งที่เราออกแบบให้ลูกค้า ผมเรียกมันว่า การออกแบบภาพจำ ให้กับร้านครับ การทำร้าน Retail Brand นั่นคือ การบริหาภาพจำและความคาดหวังของลูกค้า

ยกตัวอย่างเช่น แบรนด์KFC เราเองในฐานะลูกค้า เราจะมีภาพจำอยู่แล้วตั้งแต่ก่อนเข้าร้านครับ เราจำได้ว่าร้านบรรยากาศประมาณไหน  สีอะไร  เข้าไปแล้วต้องไปสั่งอาหารตรงไหน เดินไปเลือกที่นั่งอย่างไร จนถึงแม้กระทั่ง เราคิดว่าเราจะจ่ายในราคาเท่าไหร่

เมื่อลูกค้า เข้ามาที่ร้านแล้ว ได้ตามคาดหวังหรือไม่นั่นคือสิ่งสำคัญต่อการให้เขาจดจำแบรนด์ และ จะมาใช้บริการซ้ำ หากได้มากกว่ายิ่งเพิ่มความรู้สึกดี แต่กรณีตรงข้าม หากไม่ตรงตามคาดหวังเดี๋ยวนี้มีโซเชี่ยลเน็ทเวิร์กมากมายที่จะให้เขาโพสเรื่องนี้ส่งต่อไปได้ครับ

ดังนั้น หากพิจารณาในแง่ของการออกแบบ การทำ Retail  Design หรือ ออกแบบร้านค้าปลีก เป็นเพียงฟันเฟืองเล็กๆที่จะประสานในเรื่องต่างๆพวกนี้ครับ ในกระบวนการทำงานRetail มีสิ่งที่คำนึงถึง คร่าวๆ ดังนี้ครับ

1. Brand
2. Managment
3. Economy of Scale

1.ออกแบบร้านค้าปลีก ต้องมี Brand

เรื่องนี้สำคัญมากครับ นั่นคือ สิ่งที่ลูกค้าจะรู้จักเราได้อย่างไร ผมยกตัวอย่าง เช่น แบรนด์เราคือ จา พนม …ลูกค้าจะรับรู้ว่า เราเล่นหนังบู๊ไม่ใช่หนังตลกครับ การบริหารความคาดหวังคือ ถ้าเราเล่นหนังตลกได้ไม่ดีลูกค้าจะไม่ด่าเราเท่าเราเล่นหนังบู๊ ไม่ได้เรื่อง…ใช่มั้ยครับ  การออกแบบตรงนี้ที่เกี่ยวข้อง คือ องค์ประกอบอื่นๆ ที่จะช่วยให้เราบู๊ได้ดูเหมาะสมขึ้น ทั้งการเลือกเสื้อผ้า  การเลือกใช้รถ การเลือกใช้สถานที่

2.สำคัญคือ Managment

หรือส่วนหนึ่งคือ การOperation ในร้าน ส่วนนี้ เป็นส่วนที่ผมต้องสู้รับตบตีกันพอสมควรครับ แต่ ก็เป็นส่วนที่ผมตามใจลูกค้ามากที่สุดด้วย คือเราออกแบบเสร็จแล้ว เราก็จบงาน แต่คนที่ใช้งานในร้าน ต้องอยู่ในร้านนั้นอีกหลายปี หากเราออกแบบให้ใช้งานได้ไม่สะดวก มีผลต่อการดำเนินการในร้าน ร้านอาหารก็จะบริการช้าลง ร้านเสริมสวยอาจจะทำให้ช่างเดินชนกัน  คลีนิคแพทย์ หมออาจจะตรวจลูกค้ายาก  ตรงนี้งานออกแบบจึงมีส่วนอย่างมากครับ

3.Economy of Scale คิดเผื่อไว้ดีกว่า

ในส่วนนี้ร้านค้าที่มีการขยายมาก มีโอกาสที่จะสร้างความจดจำให้ลูกค้าได้มากกว่า หลายครั้งที่ผมแนะนำให้ลูกค้าคิดเผื่อจุดนี้เอาไว้ให้มากๆ หลายธุรกิจทุ่มไปกับการทำร้านสาขาเพียงจุดเดียว จึงเป็นเรื่องเสียเปรียบอย่างยิ่ง

ทั้งในเรื่องจุดที่จะให้บริการลูกค้า และ จุดที่จะทำให้ลูกค้าเห็นและจดจำเราได้มากขึ้น ตรงนี้ส่วนร้านค้า แฟรนด์ไชน์จึงมีปัญหาเหมือนกันครับ เพราะ ในแต่ละทำเลที่จะลงนั้น เงินในการลงทุนต่างกัน หลายๆทำเลขายดีมากแต่ต้องแลกด้วยต้นทุนค่าเช่าที่สูง หากแฟรนด์ไชน์เพียงแค่รายใดรายหนึ่งอยู่ตรงนั้นก็ไม่ใช่ว่าเจ้าของจพได้กำไร เมื่อเทียบกับร้านที่อาจจะยอดขายน้อยกว่าแต่ค่าเช่าที่ถูกกว่า

….

ทั้งหมดทั้งมวลนี้เป็นเพียงบางส่วนครับ ที่ผมในฐานะผู้ออกแบบ อยากให้ทางผู้ที่เป็นเจ้าของแบรนด์ ได้บลีฟให้ผมฟัง ในวันที่เริ่มต้นจะให้ผมออกแบบ  จากประสบการณ์ที่ผ่านมา หลายธุรกิจแม้ผมเองในฐานะคนนนอก ถามไปยังคนที่บริหารแบรนด์เหล่านี้เอง ยังไม่สามารถตอบผมได้ และเมื่อออกแบบไปแล้ว การใช้งานและรูปลักษณ์ที่ได้ จึงยังไม่ตรงกับกลุ่มลูกค้าของเขาเท่าที่ควร

วันนี้ ผมหวังว่า ส่วนหนึ่งที่ได้เล่าให้ฟังนี้ จะสามารถเป็นแนวทาง ที่จะให้เจ้าของแบรนด์ได้คุยกับทางนักออกแบบได้ชัดเจนมากขึ้นครับ

ขอบคุณรูปภาพจาก www.facebook.com/EsDesign.RetailAndInterior