44 หนังสือเล่มโปรดของ Bill Gates! คนทำธุรกิจควรรู้

Bill Gates มหาเศรษฐีอันดับ 1 ของโลก ผู้ก่อตั้งอาณาจักรไมโครซอฟท์ นอกจากความสำเร็จในเบื้องหน้าที่เห็น บิลเกตส์ยังเป็นนักอ่านตัวยง เขาจะอ่านหนังสือประมาณ 50 เล่มต่อปี

แต่จะมีเพียงไม่กี่เล่มเท่านั้นที่เขาจะยกให้เป็น “เล่มโปรด” และบิลเกตส์จะทำการบันทึกหนังสือเล่มโปรดลงบน Blog ส่วนตัว เป็นประจำทุกปี ซึ่งตั้งแต่ปี 2012 – 2019 ก็มีจำนวนกว่า 44 เล่มทีเดียว www.ThaiSMEsCenter.com ลองรวบรวมมาให้ดูว่าแต่ละเล่มที่บิลเกตส์ชื่นชอบมีเนื้อหาสาระแบบไหนอย่างไรบ้าง

ปี 2019

Bill Gates

1. “An American Marriage,” by Tayari Jones

เป็นนวนิยายของ Tayari Jones เริ่มเผยแพร่ในปี 2018 เนื้อหาเกี่ยวกับสภาพสังคม ความเป็นจริงในวิถีชีวิตของอเมริกันถูกยกย่องให้เป็น Oprah’s Book Club 2.0 และนวนิยายเรื่องนี้ได้รับรางวัล Women’s Prize for Fiction ปี 2019ด้วย

2. “These Truths,” by Jill Lepore

หนังสือที่เขียนโดย Jill Lepore แสดงให้เห็นถึงการเสียดสีและความขัดแย้งในประวัติศาสตร์ของอเมริกัน เป็นการศึกษาเนื้อหาด้านประวัติศาสตร์ที่น่าสนใจ

3. “Growth: From Microorganisms to Megacities,” by Vaclav Smil

งานเขียนของ Vaclav Smil เนื้อหาเกี่ยวกับการเติบโตของสังคมเมือง มีการใช้หลักการทางคณิตศาสตร์มาคำนวณเรื่องการเติบโตทางสังคมของมนุษย์เป็นเนื้อหาที่มีศัพท์เฉพาะค่อนข้างเยอะ

20

4. “Prepared: What Kids Need for a Fulfilled Life,” by Diane Tavenner

หนังสือเนื้อหามุ่งเน้นที่การพัฒนาความคิด มีตัวเด็กๆคอยเล่าเรื่อง เหมือนเป็นการตั้งเป้าหมายเพื่อให้ทะเยอทะยาน และสิ่งที่คนเราควรมีก่อนที่ชีวิตจะประสบความสำเร็จได้

5. “Why We Sleep: Unlocking the Power of Sleep and Dream,” by Matthew Walker

ทำไมถึงนอนหลับ บิลเกตส์รีวิวหนังสือเล่มนี้ว่าเนื้อหาน่าสนในด้านพฤติกรรมมนุษย์ ทุกคนรู้ดีว่านอนหลับฝันดีเป็นเรื่องสำคัญแต่อะไรคือสิ่งที่จะทำให้เรานอนหลับสนิทได้

 


ปี 2018

19

6. “Educated: A Memoir,”

โดย ทารา เวสต์โอเวอร์ หญิงสาวที่ไม่เคยได้เรียนหนังสือเลยจนถึงอายุ 17 สู่การเป็น ดร.จากเคมบริดจ์ เกตส์ เขียนรีวิวหนังสือเล่มนี้ว่า เหมือนได้อ่านแล้วสะท้อนชีวิตของตัวบิลเกตส์ในวัยเด็ก ทำให้รู้สึกผูกพันกับหนังสือเล่มนี้มากขึ้น

7. “Army of None: Autonomous Weapons and the Future of War,”

เรื่องของปัญญาประดิษฐ์ในการทำสงครามที่แม้เนื้อหาจะดูซับซ้อนแต่นักเขียน ก็เขียนอธิบายได้อย่างชัดแจ้งและนำเสนอการทำสงครามด้วยเครื่องจักรกล ทั้งแง่มุมสนับสนุนและคัดค้าน เป็นมุมองของ พอล แชร์ อดีตทหารผ่านศึกผู้เคยเข้าไปร่วมร่างนโยบายเกี่ยวกับอาวุธอัตโนมัติของสหรัฐอเมริกาด้วย

18

8. “Bad Blood: Secrets and Lies in a Silicon Valley Startup,

โดย จอห์น แครีรู เป็นหนังสือที่เขียนถึงสตาร์ทอัพที่ชื่อดังและอื้อฉาวแห่งซิลิคอน วัลเลย์ที่ชื่อว่า เทรานอส (Theranos) ธุรกิจบริการทางการแพทย์ตรวจสุขภาพแบบทันใจ ซึ่งก่อตั้งโดย เอลิซาเบธ โฮล์มส เด็กสาวที่มีอายุแค่ 19 ปี

9. “21 Lessons for the 21st Century,”

โดย ยูวาล โนอาห์ ฮารารี เกตส์ รีวิวหนังสือเล่มนี้ไว้ว่า เป็นคู่มือเผชิญหน้ากับความกังวลใจในศตวรรษที่ 21 จิตใจของมนุษย์มักกระหายอยากความกังวล แต่นั่นไม่ใช่ว่าเป็นเรื่องไม่ดี ชีวิตในยุคสมัยใหม่นั้นมีเหตุผลที่ควรกังวลหลายเรื่อง ทั้งการก่อการร้าย การเปลี่ยนแปลงสภาวะภูมิอากาศ การเติบโตของปัญญาประดิษฐ์ เป็นต้น

10. The Headspace Guide to Meditation and Mindfulness

ของแอนดี้ พุดดิคอมบ์ เป็นหนึ่งในหนังสือที่สร้างแรงบันดาลใจให้กับบิล เกตส์ แอนดี้ หนังสือเริ่มต้นด้วยการเล่าการเดินทางของพุดดิคอมบ์ในเส้นทางตั้งแต่ชีวิตการเรียนในมหาวิทยาลัยจนกระทั่งบวชเป็นพระ ก่อนจะมาเป็นนักพูดที่บรรยายเรื่องการฝึกสมาธิ


ปี 2017

17

11. “The Best We Could Do” by Thi Bui

เป็นนวนิยายภาพลายเส้น หรือการ์ตูนเป็นอัตชีวประวัติของหญิงสาวผู้ลี้ภัยชาวเวียดนาม ที่เข้ามาอาศัยในสหรัฐอเมริกา ซึ่งเธอได้เรียนรู้ถึงความจริงที่เจ็บปวดเกี่ยวกับการเสียสละของพ่อแม่ของเธอ ที่ให้ไว้กับเธอและพี่น้องทั้งหมด ตลอดจนความวุ่นวายจากการเข้ายึดครองเวียดนามของฝรั่งเศส และสหรัฐอเมริกา บิล เกตส์ ชื่นชมว่าหนังสือเล่มนี้มีภาพที่สวยงามมาก และจะได้เรียนรู้ในมุมมองที่แตกต่างออกไป สำหรับผู้ที่มาอาศัยยังต่างถิ่น และความผิดพลาดในวัยเด็กส่งผลต่อปัจจุบันอย่างไร

12. “Evicted: Poverty and Profit in the American City,” by Matthew Desmond

หนังสือของ Matthew Desmond ที่พูดถึงความยากจนและการแสวงหาทางรอด การใช้ชีวิตในสังคมอเมริกัน บิลเกตส์บอกว่าเป็นหนังสือที่คุ้มค่าแก่การอ่านสำหรับทุกคนที่ต้องการเข้าใจความยากจนในอเมริกา เป็นหนังสือที่ใช้ภาษาดีมาก

16

13. “Believe Me: A Memoir of Love, Death, and Jazz Chickens,” by Eddie Izzard

Eddie Izzard คือดารานักแสดงฮอลลีวู๊ด นักวิ่งมาราธอน หนังสือเล่มนี้คือ เรื่องราวส่วนตัวของเขาที่น่าสนใจ เขาเอาชีวิตรอดจากวัยเด็กที่แสนยากลำบากมาได้ และทำงานอย่างหนักเพื่อเอาชนะความยากจน ด้วยความสามารถของเขาทำให้เขาก้าวขึ้นมาเป็นดาราระดับโลก

14. “The Sympathizer: A Novel,” by Viet Thanh Nguyen

หนังสือที่เกี่ยวกับสงครามเวียดนามส่วนใหญ่จะเป็นมุมมองของคนอเมริกัน แต่สำรหับหนังสือเล่มนี้เป็นมุมมองจากทางเวียดนามที่ทำให้คนอ่านเข้าใจสถานการณ์ในมุมมองที่ต่างออกไปมากขึ้น

15. “Energy and Civilization: A History,” by Vaclav Smil

บิลเกตส์บอกว่า “Vaclav Smil เป็นหนึ่งในนักเขียนที่เขาชอบมาก และติดตามอ่านหนังหนังสือของ Vaclav Smil มาแล้ว 37 เล่ม และเล่มนี้เป็นมาสเตอร์พีซ ที่อธิบายถึงความจำเป็นในการใช้พลังงานของเราในการสร้างประวัติศาสตร์ของมนุษย์ ตั้งแต่ยุคของโรงงานที่ใช้พลังงานจากเตา จนถึงการแสวงหาพลังงานทดแทนในปัจจุบัน แม้ว่าเล่มนี้จะไม่ใช่หนังสือที่อ่านง่าย แต่คุณจะค้นพบวิธีที่ชาญฉลาดเกี่ยวกับนวัตกรรมด้านพลังงานที่จะเปลี่ยนแปลงวิถีแห่งอารยธรรมในอนาคต”


ปี 2016

15

16. “String Theory: David Foster Wallace on Tennis,” by David Foster Wallace

หนึ่งในหนังสือ 5 เล่มที่เกี่ยวกับกีฬาเทนนิสของนักเขียนชาวอเมริกัน David Foster Wallace บิลเกตส์ชอบหนังสือเล่มนี้เพราะมันไม่ใช่หนังสือที่มีทฤษฎีทางฟิสิกส์อะไรมากมายแต่ มันแสดงให้เห็นถึงสิ่งที่ได้จากกีฬาเทนนิสที่สามารถนำมาปรับใช้กับการทำธุรกิจได้

17. “Shoe Dog: A Memoir by the Creator of Nike,” Phil Knight

เรื่องราวของหนึ่งในผู้ก่อตั้ง Nike อย่าง Phil Knight ที่ถ่ายทอดความทรงจำเกี่ยวกับการทำธุรกิจด้านกีฬา ไม่ว่าจะเป็นด้านความสำเร็จ รวมถึงความผิดพลาดต่างๆ ในการทำธุรกิจ เกตส์บอกว่าหนังสือเล่มนี้ไม่ได้พยายามจะสอนอะไรคุณ คนเขียนแค่บอกเรื่องราวแห่งความจริงทั้งหมด

14

18. “The Gene: An Intimate History,” by Siddhartha Mukherjee

Siddhartha Mukherjee นักวิทยาเนื้องอกและอาจารย์ที่มหาวิทยาลัยโคลัมเบีย รวมทั้งเป็นนักเขียนระดับรางวัลพูลิตเซอร์ โดยหนังสือเล่มนี้ถือเป็นหนึ่งในเล่มที่โดดเด่นของเขา ว่าด้วยอดีต ปัจจุบัน และอนาคตของพันธุกรรม รวมทั้งเรื่องจริยธรรมด้านการทดลองยีนส์

19. “The Myth of the Strong Leader: Political Leadership in the Modern Age,” by Archie Brown

หนังสือเล่มนี้ออกมาตั้งแต่ปี 2014 แต่เกตส์ได้หยิบมาอ่านอีกในปีที่อเมริกามีการเลือกตั้งประธานาธิบดี เขียนโดยศาสตราจารย์จากมหาวิทยาลัยอ็อกฟอร์ดอย่าง Archie Brown ที่ศึกษาเรื่องภาวะผู้นำของนักการเมืองมามากกว่า 50 ปี หนังสือเล่มนี้แสดงให้รู้ว่าผู้นำที่แท้จริง ไม่จำเป็นต้องรู้ทุกเรื่อง แต่ต้องเป็นคนที่จัดสรรและประสานความร่วมมือกับคนอื่นๆ ได้อย่างดีด้วย

20. Honorable mention: “The Grid: The Fraying Wires Between Americans and Our Energy Future,” by Gretchen Bakke

เป็นของ Gretchen Bakke วิศวกรด้านการวางระบบโครงข่ายไฟฟ้า ซึ่งเล่มนี้จะช่วยให้เราเข้าใจถึงระบบโครงข่ายไฟฟ้าในอเมริกาอันน่าทึ่ง พร้อมกันนี้ยังพูดถึงความล้าสมัยของมัน และสิ่งจำเป็นที่ต้องลงทุนเพื่อการพัฒนาในอนาคตด้วย


ปี 2015

13

21. “The Road to Character,” by David Brooks

เส้นทางสู่นักแสดง เขียนโดย David Brooks บ่งบอกถึงอุปสรรค และการก้าวข้ามปัญหา และคุณธรรมจริยธรรมที่ผู้ประกอบอาชีพพึงมี

22. “Thing Explainer: Complicated Stuff in Simple Words,” by Randall Munroe

เป็นหนึ่งในหนังสือแรงบันดาลใจที่น่าสนใจของ Randall Munroe พูดถึงความเป็นจริงของการทำงาน ด้วยพื้นฐานความรู้ที่ยอดเยี่ยม เป็นหนังสือสำหรับการพัฒนาจิตใจได้เป็นอย่างดี

23. “Being Nixon: A Man Divided,” by Evan Thomas

บิลเกตส์กล่าวถึงหนังสือเล่มนี้ว่า เป็นหนังสือที่มีความสมดุลไม่ได้โน้มน้าวใจให้คนอ่านเชื่อว่าตัวละครในเนื้อหาเป็นคนดีหรือคนเลวแต่ให้พิจารณาตามแนวคิดของผู้อ่านที่ภาษาในการเขียนดีมาก

24. “Sustainable Materials With Both Eyes Open (Without the Hot Air),” by Julian M. Allwood and Jonathan M. Cullen

หนังสือที่มีเนื้อหาเกี่ยวกับวัสดุเหลือใช้ในอุตสาหกรรมที่ผู้แต่งต้องการให้สิ่งของเหล่านี้มีการนำกลับมาใช้ใหม่ซึ่งดีกว่าการรีไซเคิล เป็นหนังสือที่สะท้อนมุมองด้านสิ่งแวดล้อมที่น่าสนใจอีกเล่มหนึ่ง

25. “Eradication: Ridding the World of Diseases Forever?,” by Nancy Leys Stepan

เนื้อหาเกี่ยวกับวงการแพทย์ที่บิลเกตส์บอกว่าเป็นรูปแบบการศึกษาที่ดีมาก ทำให้เราเรียนรู้วิธีการกำจัดโรคภัยต่างๆ การพัฒนาของโรคภัยและวิธีการต่อสู้กับปัญหาเหล่านี้

26. “Mindset: The New Psychology of Success,” by Carol S. Dweck

หนังสือที่เกี่ยวกับระบบความคิด ทัศนคติ และนิสัยที่ทำให้ผู้อ่านได้ปรับมุมมองใหม่ด้านจิตวิทยา ที่ต้องแก้ไข ต่อสู้ปัญหาต่าง ๆ ก่อนที่จะก้าวประสบความสำเร็จ

27. Honorable mention: “The Vital Question,” by Nick Lane

บิลเกตส์รีวิวหนังสือเล่มนี้ว่าเป็นหนังสือที่ทำให้คิดถึง Jared Diamond คนที่พัฒนาทฤษฎีอันยิ่งใหญ่ที่อธิบายเกี่ยวกับโลกนี้มากมาย หนังสือเล่มนี้ทำให้เราเข้าใจความเป็นจริงของโลกและชีวิตมากขึ้น


ปี 2014

12

28. “Business Adventures: 12 Classic Tales from the World of Wall Street,” by John Brooks

การผจญภัยทางธุรกิจ นิทานคลาสสิก 12 เรื่องจากโลกของ Wall Street โดย John Brooks ในฐานะที่บิลเกตส์ก็โลดแล่นในวงการธุรกิจดังนั้นหนังสือเล่มนี้จึงมีเนื้อหาสาระที่ถูกใจคนทำธุรกิจมาก

29. “Capital in the 21st Century,” by Thomas Piketty

หนังสือเมืองหลวงในศตรวรรษที่ 21 ของ Thomas Piketty เป็นหนังสือที่พูดถึงให้คนได้เข้าใจด้านรายได้และความไม่เท่าเทียมกันของคนในศตวรรษที่ 21 จะทำให้เรามองเห็นปัญหาและสร้างรายได้แบบเข้าใจมากขึ้น

30. “How Asia Works,” by Joe Studwell

หนังสือวิธีทำงานของเอเชียโดย Joe Studwell เนื้อหาพูดถึงสิ่งที่กำหนดพื้นฐานทางเศรษฐกิจของเอเชีย แนวทางการพัฒนาที่จะประสบความสำเร็จเป็นสาระที่ดีสำหรับคนที่อยากขยายฐานธุรกิจในภูมิภาคนี้

31. “The Rosie Effect,” by Graeme Simsion

เขียนโดย Graeme Simsion สะท้อนว่าคนเราส่วนใหญ่ให้ความสำคัญกับสิ่งที่สมเหตุสมผลมากเกินไป สะท้อนผ่านตัวละครที่เปี่ยมด้วยอารมณ์ขัน เนื้อหาสอดแทรกข้อคิดให้เรารู้ว่าตัวเราคือใครและเก่งอะไร ต้องการอะไร

32. “Making the Modern World: Materials and Dematerialization,” by Vaclav Smil

หนังสือการสร้างโลกสมัยใหม่ของ Vaclav Smil ให้ผู้อ่านได้เรียนรู้ข้อเท็จจริงที่น่าเหลือเชื่อในการก้าวสู่โลกสมัยใหม่รวมถึงทฤษฏีใหม่ๆ โอกาสทางธุรกิจใหม่ๆ ที่น่าสนใจอีกมาก


ปี 2013

11

33. “The Box: How the Shipping Container Made the World Smaller and the World Economy Bigger,” by Marc Levinson

นี่คือหนังสือในหมวดของโลจิสติกส์ที่น่าสนใจว่าด้วยการจัดส่งตู้คอนเทนเนอร์และกฎระเบียบวิธีการ และแนวคิดที่น่าสนใจอีกหลายประการ

34. “The Most Powerful Idea in the World: A Story of Steam, Industry, and Invention,” by William Rosen

ไอเดียที่ทรงพลังที่สุดในโลก เรื่องราวของสิ่งประดิษฐ์ในยุคอุตสาหกรรมต่างๆ สอดแทรกแนวคิดของผู้คิดค้นในการผสมผสานไอเดียจนกลายเป็นนวัตกรรมที่ทรงพลังที่สุดในโลก

35. “Harvesting the Biosphere: What We Have Taken from Nature,” by Vaclav Smil

เรื่องของการเกษตรก็เป็นสิ่งที่บิลเกตส์ให้ความสนใจ บิลเกตส์รีวิวหนังสือเล่มนี้ว่า การเรียนรู้ในด้านการเกษตรทำให้เราได้เรียนรู้เรื่องความอดทนและได้แนวคิดที่ดีในการทำงานมากขึ้น

36. “The World Until Yesterday,” by Jared Diamond

หนังสือของ Jared Diamond ที่เป็นเกร็ดเล็กเกร็ดน้อยในการดำรงชีวิตของมนุษย์ ที่สามารถเอามาประยุกต์ใช้ให้เข้ากับไลฟ์สไตล์ยุคใหม่ได้

37. “Poor Numbers: How We Are Misled by African Development Statistics and What to Do About It,” by Morten Jerven

เรื่องราวสะท้อนความเป็นจริงในแอฟริกาที่หลายคนมองว่ามีการเจริญเติบโตทางเศรษฐกิจน้อยและมีปัญหาที่น่าห่วงหลายอย่าง หนังสือนี้จะสะท้อนตัวเลขที่แท้จริงของการลงทุนในภูมิภาคนี้

38. “Why Does College Cost So Much?,” by Robert B. Archibald and David H. Feldman

หนังสือเรียนมหาวิทยาลัยทำไมถึงมีค่าใช้จ่ายเยอะ โดย Robert B. Archibald และ David H. Feldman สะท้อนบริบทต้นทุนของมหาวิทยาลัยในยุคนี้ได้เป็นอย่างดี

39. The Bet: Paul Ehrlich, Julian Simon, and Our Gamble over Earth’s Future,” by Paul Sabin

หนังสือเกี่ยวกับปรัชญาการเมืองที่มีเนื้อหาสอดแทรกการต่อสู้กันในทางการเมืองที่ผู้เขียนมองว่าเป็นการเดิมพันโดยส่วนตัวมากกว่าที่จะเข้ามามุ่งแก้ปัญหาของประชากรและประเทศ


ปี 2012

10

ภาพจาก cnb.cx/36F1ma4

40. “The Better Angels of our Nature: Why Violence has Declined,” by Steven Pinker

หนังสือที่มีเนื้อหาเพื่อรุนความรุนแรงที่เกิดขึ้นในโลกใบนี้ ปัญหาที่แท้จริงของปัญหาในแต่ละประเทศคืออะไร วิธีการแก้ไขปัญหาและแนวทางที่ถูกต้องควรเป็นอย่างไร สอดแทรกแนวคิดอยู่ในเล่มนี้

41. “Deng Xiaoping and the Transformation of China,” by Ezra Vogel

เติ้งเสี่ยวผิงและการเปลี่ยนแปลงของจีน หนังสือที่จะมาพูดถึงประเทศจีนในยุคหนึ่งที่มีประวัติศาสตร์น่าสนใจ เป็นเรื่องสำคัญที่เกี่ยวเนื่องกับยุคธุรกิจในปัจจุบันที่น่าสนใจ

42. “The Quest: Energy, Security, and the Remaking of the Modern World,” by Daniel Yergin

พลังงานความปลอดภัยและการสร้างโลกใหม่ ที่เนื้อหาครอบคลุมและสะท้อนข้อเท็จจริงมากมาย ผ่านการถ่ายทอดอย่างมีคุณภาพให้คนอ่านเข้าใจเนื้อหาได้อย่างดี

43. “Moonwalking with Einstein: The Art and Science of Remembering Everything,” by Joshua Foer

เป็นอีกหนึ่งหนังสือในการเข้าใจระบบความคิดและการทำงานร่วมกับมนุษย์ให้ได้ผล เพื่อเข้าใจถึงความรู้สึกพื้นฐานที่จะทำให้เจ้าของธุรกิจเข้าใจธรรมชาติของพนักงานและสร้างบุคลากรที่มีคุณภาพได้

44. “Behind the Beautiful Forevers: Life, Death, and Hope in a Mumbai Undercity,” by Katherine Boo

เบื้องหลังที่สวยงามตลอดกาล ชีวิตความตายและความหวังในมุมไบ เขียนโดย Katherine Boo นักข่าวชาวตะวันตกที่ได้รับรางวัลซึ่งใช้เวลา 3 ปีในการทำความรู้จักกับผู้คนใน Annawadi ที่จะทำให้เราเข้าใจขนบธรรมเนียม วัฒนธรรม และสิ่งที่ควรรู้เกี่ยวกับมุมไบอีกมากมาย

ซึ่งนอกจากหนังสือเหล่านี้ บิลเกตส์ยังมีหนังสือน่าสนใจที่ให้ความรู้อีกมาก จึงไม่น่าแปลกใจที่ชายผู้นี้จะได้ชื่อว่าเป็นบุคคลที่ประสบความสำเร็จระดับโลกและมีหลายคนที่อยากทำตามและเป็นเหมือนบิลเกตส์ สำคัญคือบิลเกตส์ไม่เคยหยุดนิ่งกับการเรียนรู้หนังสือคือแหล่งข้อมูลที่พัฒนาให้เขามีแนวคิดที่หลากหลายซึ่งถือเป็นพื้นฐานของการก้าวสู่คนที่จะประสบความสำเร็จได้


ผู้อ่านสามารถติดตามข่าวสาร ทุกความเคลื่อนไหวธุรกิจแฟรนไชส์และ SMEs รวดเร็ว รอบด้าน
ติดตามได้ที่ Add LINE id: @thaifranchise

0

ต้องการข้อมูลข่าวสาร ต้องการอัพเดทข้อมูลการตลาด หรือแนวทางการทำธุรกิจ ติดตามได้ที่ bit.ly/2OK5vSH

แหล่งข้อมูลบทความจาก

คุณรัตนชัย ม่วงงาม (เปี๊ยก)

เรียนจบจากคณะนิเทศศาสตร์ ทำงานในด้านวารสารมากว่า10ปี สะสมความรู้หลากหลายแนวทั้งด้านการเกษตร สังคม สู่การประยุกต์เป็นอาชีพทั้ง SMEs และแฟรนไชส์รวมถึงแนวทางด้านกลยุทธ์การตลาดต่างๆ การเขียนคืองานที่เราตั้งใจและใจรักมากที่สุด