ธุรกิจเพาะเห็ดฟางขาย ลงมือทำให้จริงจัง กำไรสวยงาม

ข้อมูลเชิงสถิติจากสำนักงานเศรษฐกิจการเกษตรในปี 2559 มีมูลค่าการส่งออกสินค้าด้าน การเกษตร กว่า 1,211,163 ล้านบาท ในจำนวนนี้เป็นการส่งออกในกลุ่มผักสด(รวมเห็ด)ที่มีมูลค่ากว่า 22,270 ล้านบาท

หนึ่งในมูลค่าการตลาดที่ดูจากการเติบโตและผลักดันให้ตลาดขยายตัวคือ ผลิตภัณฑ์ในกลุ่มเห็ดที่มีหลากหลายชนิดโดยเฉพาะกับเห็ดฟางที่มีคุณลักษณะสำคัญคือปลูกง่าย ปลูกได้ทุกฤดูกาล

จึงใช้เป็นวัตถุดิบสำคัญในการทำอาหารโดยเฉพาะประเทศในแถบยุโรปที่เป็นตลาดใหญ่ของเห็ดฟางนี้ซึ่งความเติบโตดังกล่าวทำให้ในประเทศไทยมีการตื่นตัวอย่างมากหลายคนถึงกับลาออกจากงานมาสานฝันในการทำโรงเห็ดกันอย่างเป็นจริงเป็นจังเลยทีเดียว

www.ThaiSMEsCenter.com เล็งเห็นว่าในฐานะที่เมืองไทยก็ได้ชื่อว่าเป็นอู่ข้าวอู่น้ำของโลกมีพืชผลทางการเกษตรจำนวนมากที่เป็นจุดแข็งของคนไทยแต่ในฐานะคนไทยเองบางทีกลับมองข้ามสิ่งเหล่านี้

โดยเฉพาะกับการเพาะเห็ดจำหน่ายเป็นตลาดที่เริ่มโตขึ้นเรื่อยๆ ถ้าขยันหาความรู้ เพิ่มพูนเทคนิค และรู้จักการต่อยอดตลาดดี การเพาะเห็ดฟางไม่ใช่แค่จะสร้างรายได้ที่ดีแต่อาจทำให้เป็นธุรกิจที่มีขนาดใหญ่ได้เป็นอย่างดีอีกด้วย

การเกษตร

ภาพจาก goo.gl/tTsEsM

ตลาดเห็ดเมืองไทยขยายตัวโตขึ้นต่อเนื่อง

ตัวเลขการบริโภคเห็ดของคนไทยต่ำสุดที่เคยสำรวจกันไว้บริโภคเห็ดกันเพียง 235 กรัม/ปี แต่ในหลายปีที่ผ่านมากระแสสุขภาพส่งเสริมให้คนไทยหันมาสนใจรับประทานเห็ดกันมากขึ้นส่งผลให้ตัวเลขในปัจจุบันมีค่าเฉลี่ยที่สูงขึ้นมากโดยตัวเลขล่าสุดคือคนไทยทานเห็ดประมาณ 10 กก./คน/ปี

และดูว่าจะมีแนวโน้มที่ดีมากขึ้นเรื่อยๆ สอดคล้องกับสถานการณ์ในเวทีนี้ที่อุตสาหกรรมหลายอย่างใช้เห็ดเป็นส่วนประกอบในการทำสินค้า โดยเฉพาะอุตสาหกรรมความงามในรูปของเห็ดสกัดนั้นมีมูลค่าการตลาดต่อปีประมาณ 1,000 ล้านบาท ยังไม่รวมในอุตสาหกรรมอาหารเจ้าใหญ่อย่างเอ็มเค สุกี้ ที่มีปริมาณการใช้เห็ดฟางไม่ต่ำกว่าวันละ 20 ตัน/วัน

ก็มีการส่งเสริมให้เกษตรกรในพื้นที่จังหวัดกระบี่ทะลายปาล์มน้ำมันที่ราคาตกหันมาปลูกเห็ดฟางป้อนเข้าโรงงานของเอ็มเคสุกี้ ยังไม่รวมในส่วนของอุตสาหกรรแปรรูปที่ทำได้ทั้งเห็ดฟางแห้ง เห็ดกระป๋องที่มีการส่งเสริมให้เกษตรกรเป็นผู้ปลูกและทางโรงงานก็เข้าไปรับซื้อผลผลิตเหล่านั้นกลับคืนมาเช่นกัน

3 เกษตรกรยุคใหม่ที่หันมาเอาดีทางด้านการเพาะเห็ด

  1. Mushroom Cottage Farm หรือ กระท่อมเห็ดฟาร์มที่เกิดจากพนักงานออฟฟิศที่มองเห็นการตลาดของการจำหน่ายเห็ดมาเปิดเป็นธุรกิจฟาร์มเห็ดที่เพาะเห็ดหลากหลายอย่างรวมถึงการทำเห็ดฟางที่เป็นตลาดใหญ่ของคนไทยด้วย
  2. “ฟาร์มเห็ด Straw Mush” ต้นแบบเกษตร SME ของคุณ อาจณรงค์ สุขมั่นคงที่ทดลองนำระบบ Evaporative Cooling System (EVAP) มาใช้ทำให้มีผลผลิตเห็ดฟางกว่า 200 กิโลกรัมต่อวันสร้างรายได้กว่า 30,000บาท/เดือน
  3. ฟาร์มเห็ดแบบ Smart Famer ของคุณบัญชา ฉานุ ที่ได้รับการถ่ายทอดความรู้การเพาะเห็ดฟางที่นำไปสู่การสร้างเครือข่ายผู้เพาะเห็ดในฉะเชิงเทราที่ทำให้รายได้ต่อโรงเรือนถึง 7,000 บาทและมีสมาชิกจำนวนมากในปัจจุบัน

สินค้าจากเห็ดฟางที่เราได้จากเห็ดฟาง

j11

 ภาพจาก goo.gl/vCvnJR

1.เห็ดฟางสด

เพาะเห็ดก็ต้องได้เห็ดรูปแบบแรกสุดก็ต้องเป็นเห็ดสดที่เห็นกันบ่อยตามตลาดสดทั่วไปรวมถึงเห็ดฟางสดที่ว่านี้อาจเป็นวัตถุดิบสำคัญในการสร้างสรรค์เมนูในร้านอาหาร แต่สิ่งสำคัญคือได้ชื่อว่าเป็นเห็ดสดก็จำเป็นต้องเร่งเวลาในการขายโดยเฉพาะช่วงเช้าไม่เช่นนั้นความสดจะค่อยๆหายไปพร้อมกับมูลค่าที่ลดน้อยลงไปด้วย

2.เห็ดฟางแห้ง

ถือเป็นการแปรรูปสินค้าอีกลักษณะหนึ่งแต่ในบ้านเรามักจะไม่ค่อยได้เจอกับเห็ดฟางแห้งเท่าใดนักเนื่องด้วยมีปริมาณเห็ดฟางสดให้รับประทานกันมากพอเห็ดฟางแห้งจึงไปโผล่เป็นสินค้าส่งออกยังต่างประเทศที่เขาไม่สามารถเพาะเห็ดได้เหมือนประเทศไทยหรือทำได้ก็มีปริมาณที่น้อย การแปรรูปเป็นเห็ดฟางแห้งนี้ส่วนใหญ่จะทำเป็นอุตสาหกรรมมีตู้อบมาตรฐานประเทศปลายทางที่นำเข้าส่วนใหญ่ก็ในแถบยุโรปเป็นหลัก

3.เห็ดฟางกระป๋อง

เรียกว่าเป็นการต่อยอดไปอีกระดับนี่คือรูปแบบของอุตสาหกรรมแบบเต็มตัวซึ่งมีโรงงานผลิตมารับซื้อเห็ดฟางจากเกษตรกร หรือโรงงานบางแห่งก็ลงทุนให้กับเกษตรกรเป็นผู้ปลูกและตัวเองก็เข้าไปรับซื้อคืนมาหักค่าใช้จ่ายส่วนต่างกันไป

ข้อดีของการเทงบให้เกษตรกรเป็นผู้ปลูกคือสามารถจำกัดคุณภาพและมาตรฐานได้ดีกว่าการรับซื้อแบบทั่วไป ทำให้ง่ายต่อการคัดแยกเมื่อต้องนำไปผลิตเป็นเห็ดฟางกระป๋อง

ข้อดีของการเพาะเห็ดฟางขายเพิ่มรายได้

j12

ภาพจาก goo.gl/Hn388N

1.ปลูกง่ายขายได้ตลอดปี

เห็ดฟางเป็นเห็ดที่ปลูกได้ง่ายและปลูกได้ตลอดทั้งปีเรียกว่าแรงดีแบบไม่มีตกโดยเฉพาะในช่วงฤดูหนาวที่เกษตกรเรียกว่าเป็นช่วงปีของเห็ดคือมีเห็ดน้อยกว่าฤดูกาลอื่นแต่นั่นก็ทำให้ราคาเห็ดสูงขึ้นมากด้วยเช่นกัน และในเทศกาลกินเจทีราคาเห็ดจะปรับเปลี่ยนไปตามกลไกตลาดเบื้องต้นก็ตั้งแต่ 50-100 บาทถือว่าเป็นราคาที่น่าพอใจใช้ได้ทีเดียว

2.เลือกรูปแบบการขายได้ตามความต้องการ

ข้อดีของการเพาะเห็ดในปัจจุบันคือสามารถเลือกรูปแบบการขายได้ตามที่ใจต้องการปัจจุบันมีทั้งแบบที่ทางโรงงานมาส่งเสริมให้เกษตรกรปลูกข้อดีคือมีวัสดุอุปกรณ์ สายพันธุ์ที่เป็นมาตรฐานและมีตลาดรับซื้อแน่นอนแต่ก็ต้องแลกกับราคาจำหน่ายที่กำหนดโดยโรงงานเท่านั้น

หรือถ้าจะเลือกขายส่งด้วยตัวเองก็มีตลาดเปิดกว้างทั้งตลาดสดในพื้นที่หรือแหล่งใหญ่อย่างตลาดไทก็รับซื้อเช่นกัน สุดท้ายคือการค้าปลีกที่ผู้ปลูกกำหนดราคาได้เองตลาดก็ในบริเวณใกล้เคียงทั้งนี้การจะเลือกว่าขายแบบไหนก็อยู่ที่ว่าเลือกรูปแบบการลงทุนแบบใดเป็นหลัก

3.สามารถขายเชื้อเห็ดอุปกรณ์การเพาะเห็ดได้ด้วย

ถ้าผู้ลงทุนในธุรกิจนี้ฝึกฝีมือการเพาะเห็ดจนชำนาญดีแล้วสามารถต่อยอดที่นอกเหนือจากการขายเห็ดธรรมดามาสู่การทำก้อนเชื้อเห็ดฟางจำหน่ายให้กับผู้ที่สนใจ

ซึ่งรูปแบบรายได้เช่นนี้ก็พ่วงมากับการขายอุปกรณ์การเพาะเห็ดหรือยกระดับฟาร์มเห็ดตัวเองเป็นศูนย์การเรียนรู้แบบครบวงจรที่นอกจากขายเห็ดสด ยังขายอุปกรณ์การเพาะเห็ด ก้อนเชื้อเห็ด หรือถ้ามีศักยภาพมากพอก็รับซื้อเห็ดจากคนอื่นแล้วมาขายต่อหรือทำเป็นเห็ดแปรรูปส่งขายสร้างมูลค่าเพิ่มได้อีกมาก

j10

ภาพจาก goo.gl/xbOJBY

ในส่วนของผู้ที่สนใจและต้องการหาความรู้เพิ่มเติมในการเพาะเห็ดฟางจำหน่ายทั้งแบบเริ่มต้นหรือจะมองเป็นอุตสาหกรรมนั้นสามารถขอคำปรึกษาได้จากทางเกษตรจังหวัดในแต่ละพื้นที่หรือถ้าต้องการประสบการณ์แบบของจริงลองเรียนรู้จากฟาร์มเห็ดต่างๆ

ที่ส่วนใหญ่จะเปิดอบรมกันต่อเนื่องสามารถเอาความรู้จากตรงนั้นมาต่อยอดการทำฟาร์มเห็ดของตัวเองได้ อย่าดูถูกว่านี้คือเรื่องเล็ก อย่าเห็นว่าเป็นแค่ธุรกิจง่ายๆ ลองทำอะไรที่ง่ายๆเล็กๆบางทีก็มีกำไรยิ่งใหญ่ได้


SMEs Tips (เห็ดฟางตลาดใหญ่แค่ไหน)

  • เห็ดฟางนั้นขึ้นชื่อว่าเป็นวัตถุดิบในการประกอบอาหารที่ร้านอาหารทั่วไปจำเป็นต้องมี
  • ต่างประเทศนิยมการรับประทานเห็ดฟางแห้งของไทยเพราะรสชาติดี
  • ในตลาดเมืองไทยเห็ดฟางยังมีความต้องการไม่จำกัด
  • ราคาจำหน่ายต่อกิโกกรัมนั้นตั้งแต่ 50-100 บาทหรือตามกลไกตลาด

คุณรัตนชัย ม่วงงาม (เปี๊ยก)

เรียนจบจากคณะนิเทศศาสตร์ ทำงานในด้านวารสารมากว่า10ปี สะสมความรู้หลากหลายแนวทั้งด้านการเกษตร สังคม สู่การประยุกต์เป็นอาชีพทั้ง SMEs และแฟรนไชส์รวมถึงแนวทางด้านกลยุทธ์การตลาดต่างๆ การเขียนคืองานที่เราตั้งใจและใจรักมากที่สุด